ΤΑ ΔΥΟ «ΧΑΙΡΕ» ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΨΥΧΗΣ
2021 είναι η χρονιά που σύσσωμος ο απανταχού Ελληνισμός και φιλελληνισμός και όλοι οι ιστορικοί χαρακτηρίζουν κοσμοϊστορική την εξέγερση των Ελλήνων για λευτεριά.
Στη Ζάκυνθο ο ίδιος ενθουσιασμός. Η πατρίδα του Σολωμού από τότε που αρχίζει η ιστορία της δεν έχει να παρουσιάσει στιγμές αδιαφορίας στη φωνή της πατρίδας.
Φυλλομετρώντας το Σχολικό μου ημερολόγιο ήρθαν στο μυαλό μου τα μαθητικά μου χρόνια, πώς έζησα παιδί τον εορτασμό της ημέρας εκείνης και αναπόφευκτα συγκρίνω και παραλληλίζω τον έντονο συναισθηματισμό που ζούσαμε εμείς τότε παιδιά του δημοτικού με το πώς βλέπουν και πώς αντιμετωπίζουν τα παιδιά σήμερα την εθνική γιορτή. Κατ’ αρχήν να περιγράψω την εικόνα και το κλίμα που υπήρχε στο σχολείο μας στο χωριό μου το Τραγάκι, και πώς αδημονούσαμε, μαθητούδια τότε, να συμμετέχουμε στη γιορτή, στις απαγγελίες ποιημάτων, στο χορό του Ζαλόγγου από τις συμμαθήτριές μας και τη μικρή παρέλαση περνώντας από το στέκι του Κολοκοτρώνη.
Αρκετές ημέρες πριν από την εθνική γιορτή της 25ης Μαρτίου με συμβουλές του δασκάλου μας και στα πλαίσια του εκπαιδευτικού προγράμματος είχαμε προετοιμασία για τον εορτασμό της Παλιγγενεσίας. Διαβάζαμε και μαθαίναμε ποιήματα, σκετς που είχαν ως θέματα γεγονότα του Επαναστατικού αγώνα.
Μαθαίναμε τραγούδια που αναφέρονταν στους αγώνες των προγόνων μας, τον ηρωισμό των οπλαρχηγών και του λαού, αλλά και τα βάσανα της Ελληνικής φυλής. Ρίγη συγκίνησης ηλέκτριζαν τα παιδικά μας στήθη απαγγέλοντας πάνω στη σκηνή του Σχολείου ποιήματα και σκετς. Πόσα ποιήματα ακόμα και τώρα μετά από τόσα χρόνια έρχονται στη μνήμη. Δεν ξεχνώ τη φωνή του μακαρίτη του δασκάλου μας: «ψηλά το κεφάλι», «δυνατά τα πόδια στο χώμα».
Στην αίθουσα του σχολείου είχαμε αναρτήσει στους τοίχους φωτογραφίες (ζωγραφιές) των αγωνιστών του 21 με πιο μεγάλη του «δικού μας Κολοκοτρώνη» όπως τον λέγαμε, και αποσπάσματα από ποιήματα που όλα μαζί δημιουργούσαν ψυχική ανάταση για τα ιδανικά της ελευθερίας, της έννοιας της πατρίδας αλλά και της πίστης στις παιδικές ψυχές μας. Στο κατηχητικό ο παπάς με απλά λόγια μας ανέλυε το νόημα του Ευαγγελισμού «χαίρε, κεχαριτωμένη…» και συνδυάζαμε το «χαίρε, κεχαριτωμένη» με το «χαίρε, ω χαίρε λευτεριά» του Σολωμού.
Τα δύο «χαίρε» της ψυχής του έθνους και του Ελληνισμού συνιστούν και καθορίζουν την πορεία του στην ιστορία, καθορίζουν μια συνεπτυγμένη έννοια των ιδανικών της φυλής, δηλώνουν την ανατολή μιας νέας εποχής για το σκλαβωμένο γένος των Ελλήνων που αναγεννάται με την Επανάσταση του 1821.
Ξεχασμένη στους αιώνες κάτω από τη μακρόχρονη σκλαβιά, η ελληνική φυλή συντηρούσε μέσα στα Μοναστήρια και στα απόκρημνα χωριά αναμμένο το καντήλι της ελληνικής ψυχής. Οι Έλληνες στα χρόνια της τουρκικής σκλαβιάς – τυραννίας αντλούσαν δύναμη από την πίστη τους στο Χριστό και την Παναγία.
«Ομοφώνως αποφασίσαμε όλοι ή να ελευθερωθούμε ή να αποθάνουμε».
Έπαρση ψυχής και συναισθημάτων για τα ιδανικά της φυλής και της πατρίδας τότε στις παιδικές ψυχές μας. Τότε που ο κόσμος δεν μετρούσε την ευτυχία με ό,τι άλλο. Δεν υπήρχε η επίδειξη πλούτου και ο φρενήρης ανταγωνισμός.
Πίστευε ο λαός στην πρόοδο με αγώνα και πάλη και είχε χώρο στη ψυχή του για να χωρέσει τον ενθουσιασμό από τα παραδείγματα ηρωισμού των προγόνων μας. Ίσως σήμερα η κοινωνία δεν μπορεί ακριβώς να εκτιμήσει με τα ίδια κριτήρια που είχαμε τότε τη σημασία της διπλής γιορτής. Ίσως διότι η ψυχή μας πλημμύρισε από τα στοιχεία της σύγχρονης ζωής. Ίσως δεν έχουμε καταλάβει σήμερα την ευθύνη που έχουμε όλοι μαζί για την υπεράσπιση της πατρίδας από τους σύγχρονους κινδύνους.
Θα ήταν χρήσιμο σε όλους να θυμηθούμε τα λόγια του Μακρυγιάννη:
«Τούτη την πατρίδα την έχουμεν όλοι μαζί, και σοφοί και αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί, και πολιτικοί και στρατιώτες και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι. Το λοιπόν δουλέψαμε όλοι μαζί και να μην λέγει ο δυνατός «εγώ» ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε λέγει ο καθείς «εγώ» όταν αγωνίζεται μόνος του να φκιάσει ή να χαλάσει, να λέγει εγώ. Όταν όμως αγωνίζονται πολλοί να φκιάσουν τότε λέμε «εμείς». Είμαστε εις το «εμείς» και όχι εις το «εγώ».
Οι πρόγονοί μας αγωνιστές μας παρέδωσαν ένα σύμβολο ελευθερίας γραμμένο με το αίμα τους. Εμείς καλούμεθα να το προστατεύσουμε. Ας ηχήσει και πάλι στους δύσκολους καιρούς που περνάει η πατρίδα ο παιάνας του Ευρυβιάδη όπως μας τον λέει ο Σοφοκλής. «Ίτε παίδες Ελλήνων…» και αντί «Ελευθερούτε» να προσθέσουμε το επίκαιρο για τη σημερινή συγκυρία «συγκρατήστε» την πατρίδα. Να πορευθεί στο μέλλον για το καλό των επερχόμενων γενεών.
Γιάννης Πομόνης
Συνταξιούχος Εκπαιδευτικός
Διευθυντής στη Β΄θμια Εκπαίδευση
Υπεύθυνος Επαγγελματικού Προσανατολισμού
Η κατασκευή του ιστότοπου είναι μια ευγενική χορηγία των
